Prof.Dr.Ali Akdemir,Arel üniversitesi,aliakdemir@arel.edu.tr
Güncel savaşa giden süreci analiz ederken, Rusya’nın Kırım’ı ilhak etmesine giden süreci de iyi analiz etmek gerekir.
Batının ,emperyal kuvvetlerin gazına gelmeyen dönemin Ukrayna Devlet Başkanı Viktor Yanukoviç ,AB ile Rusya arasında denge politikası gütmeye çalışıyordu.Politikasını başarıyla yönetemediği de aşikardır.
Bu denge politikasına muhalif olan muhalefet ,emperyal güçlerin bastırmasıyla,sosyal mühendislerin gazıyla halkın mevcut devlet başkanına karşı ayaklanmasını yönettiler.Sonuçta Ukrayna Meclisi mevcut başkan Yanukoviç’i azletti.Rusya Devlet Başkanı Putin ile yakın bağı olan Yanukoviç Moskova’ya kaçtı.
Bu sona giden süreçten hoşlanmayan Putin ,Kırım inisiyatifini ortaya sürdü,resmen başka formülle uygulamaya gitmiş olsa da,Kırım’ı ilhak etti…
Kuşkusuz bu inisiyatifin kabül edilecek bir tarafı yoktu.Kırım’daki Türk soylu kardeşlerimiz de mağdur edildiler.Ancak bu noktaya gelen süreçteki Ukrayna siyasal liderlerinin de kusurlarını ortaya koymak gerekir.
Kırım müdahalesinden ,faciasından ders alamayan Ukrayna siyasal nizamı ,hatalı tutum ve davranışlara devam ettiler.
AB üyeliğini ,NATO üyeliğini taahhüd ederek iktidara gelen Devlet Başkanı Volodamir Zelenski ,NATO ve AB kartını daha da köpürterek ,Rusya ile stratejik diyaloğu ihmal ettiği gibi Rusya’yı eskiden olduğundan daha sert olarak karşısına alıyordu.Halbuki, Kırım’ı düzeltmek ve nihayet ayrılıkçı gruplarla sorunu çözmek Rusya’ya bağlıydı.Bu noktada AB ve ABD’ye güvenen Zelenski Rusya’nın tozu dumana katacağından haberi yoktu ,yada NATO ve ABD’ye güvenilemeyeceğini bilmiyordu ,ihtimal…
Bir kez,Sovyet döneminde nükleer santrallere ,uzay teknolojisine,uçak ve motor teknolojisine Ukrayna merkezli devasa yatırımlar yapılmıştı.Hepsi de stratejik niteliğini koruyan yatırımlardır.Sovyet dönemi mirasın asıl sahibi olduklarını düşünen Rus yöneticiler ve Putin’in bu stratejik yatırımları AB’ye ve ABD’ye yar edemeyeceğini bilebilmeliydi Ukraynalı yöneticiler…
Buna bağlı olarak ,Kırım’dan ders almayan Ukrayna Administrasyonu AB ,NATO ve ABD’nin oyununa gelmeyi gönüllü olarak sürdürdüler.”Asla Rusya ile savaşa girmeyiz “ diyen AB ,ABD Ve NATO’ya karşın,onlara güvenerek Ukrayna ,Rusya’ya meydan okumayı sürdürdü.Zelenski idaresi de bu sürecin liderliğini aynı kültürle yürüttü.
Sonuç;”sıfıra sıfır elde var sıfır”dan daha vahim durumu anlatmaktadır..Elde var yeni eksiler ve
yeni kayıplar.Neredeyse tüm Ukrayna kuşatılmış ve işgal altındadır.Olan yine masum Ukrayna halkına oldu.Yerlerinden-yurtlarından edildiler,çocuklar,yaşlılar ,kadınlar öldüler.Anlar yine ağladı.Ukrayna harab oldu.
AB salonlarında ,İngiltere Avam Kamarası’nda konuşup alkış alan Zelenski ,somut olarak ne kazanmıştır ,sormak isterim.Iraklı Dervişin “Badel Harabül Basra,”sözünü anımsatmak isterim.Ukrayna harab olduktan sonra kahraman olsanız ne çıkar ,alkış alsanız ne çıkar!? .
Bu noktada Rusya yanlısı tutum sergilediğim düşünülmesin.Tam tersine Rusya’nın müdahalesinin haksız-hukuksuz olduğunu ve bu hamlenin Rus halkına da zararı olduğunu düşünmekteyim.Ne var ki,bu sürece gelinceye kadar Rusya ile Putin ile pozitif etkileşim kuramayan şimdiki ve önceki dönem Ukrayna yöneticilerinin de sorumlu olduklarını unutmayalım.
Yanı başınızdaki komşunuzla sorunu yönetmek varken ,neden okyanus ötesinden yarar umarak heyecanlanıp yanlış stratejiye saplanıyorsunuz.Halk harab olup ülkesini terk ettikten sonra ,NATO ,AB ve Ingiltere sizi kahraman ilan edip alkışlasa ne olur,alkışlamasa ne olur?
Kriz yönetimi başarısızdır,öngürü başarısızdır,sonuç başarısızdır.Kazanan AB ,ABD ve NATO’dur.Doğrudan Rusya ile savaşmak yerine ihaleyi Ukrayna’ya verdi,Rusya ekonomisi de Ukrayna ekonomisi de çöktü.Maliyeti sıfır,kazancı bol bir emperyalist oyundur sahnelenen…