Açıklanan Ocak-Temmuz 7 aylık dış ticaret verilerine göre, ihracatımız yüzde 13,7 oranında arttı. İthalatımız yüzde 7,8 oranında azaldı. Paralel olarak dış ticaret açığımız da
azaldı ve fakat yine de 49,9 milyar dolar dış ticaret açımız oldu. Bu sene bu açık 80 milyar doları geçer.
1- Özetle söylemek gerekir ki, dış açıklar ülkeden servet ve kaynak çıkması ve ülkenin topyekûn yoksullaşması demektir. 2003 yılında 13,4 milyar dolar olan dış ticaret açığımız, son senelerde 80-90 milyar dolara yükseldi. Bakanlar ve İhracatçılar Meclisi ihracat için uçtu kaçtı derken, Türkiye 2003 -2024 Temmuz arasında geçen bu 20 yıl 7 ayda, 1 trilyon 58 milyar dolar dış ticaret açığı verdi.
2- Geçen yıla göre bu yıl toplam ithalat içinde, aramalı ve hammadde ithalatı yüzde 13,7 oranında azaldı, tüketim malı ithalatı ise yüzde 15,7 oranında arttı. (Aşağıdaki tablo)
İmalat sanayiinde ithal aramalı oranı yüzde 40’üstündedir. İthal aramalı ve hammaddeyi ikame olarak bir yıl içinde üretmek imkânı yoktur. İthalatının azalmasının temel nedeni, son bir yılda sanayi üretiminin düşmesidir. Mamafih 2023 Temmuz ayında 107,1 olan Sanayi Üretim Endeksi, 2024 yılı Haziran ayında 92,9’ a geriledi.
Tüketim malı ithalatının artmasının da iki nedeni var;
Birisi… Azalan iç üretim yerine ithalatın artması, diğeri de, kısa sürede devlet imkânlarıyla ve yeraltı ekonomisi içinde köşe dönenlerin ithal lüks tüketim mallarına olan talebinin artmasıdır.
3- Yedi aylık ihracat içinde, yükte hafif pahada ağır olan yüksek teknolojiyle üretilmiş malların oranı çok düşük, yüzde 31,1’dir.
4- Geçen sene Eylül ayında külçe altın ithalatına kota getirildi. İthalat azaldı. Ama bu defa da kaçak külçe altın girişleri arttı. Ödemeler dengesi net hata ve noksan kaleminden para çıkışları arttı.
5- 20 yıldır dış ticarette Rusya ve Çin’in ağır sömürüsü altındayız.
- Bu sene ilk 7 ayda, toplam ihracatımızın yarıya yakınını, yüzde 47’8’ini, Avrupa’ya (Avrupa Birliği ve İngiltere) ye yaptık. 3,6 milyar dolar dış ticaret fazlası verdik.
- Aynı dönemde toplam ihracatımızın çok azını, yüzde 4,6’sını Rusya ve Çine yaptık. Ama bu iki ülkeye karşı dış ticaret açığımızın yüzde 89,2’sini verdik. (Aşağıdaki Tablo)
Rusya’dan gaz ve petrol ithal ediyoruz, ama Rusya ithalatı içindeki oranı yüzde 37’dir. Rusya ve Çin’e karşı bu kadar yüksek dış ticaret açığı veriyor olmamız, rasyonel iktisat politikaları ile bağdaşmaz. O zaman da;
‘’Rusya ve Çin‘den ithalat Türkiye için değil, bazı kişi ve gruplar için yapılıyor‘’ şeklinde bir algı oluşuyor.
Yayınlama 29 Ağustos 2024
Yayın Köşe Yazıları, Son Köşe Yazıları, vitrin, vitrin2, Yeni Çağ
