Son birkaç yılda, Doğu Ekspresinin de etkisiyle turizm zenginliği yaşamakta olan Kars, bu fırsatları iyi kullanamadığı için yavaş yavaş cazibesini kaybetmeye yüz tutabilir.
Turistin yolunacak bir kaz gibi görülmeye başlandığı Kars’ta, porsiyonu 100 liraya kaz eti, 50 liraya kaşar peyniri, 100 liraya gravyer, fahiş fiyatlara ulaşım ve pahallı konaklama, turizmi olumsuz etkilenmeye devam ediyor.
Ayrıca yetersiz rehberlik hizmetleri, yeni rotaların dâhil edilmemesi, umumi tuvalet sorunu, Ani Ören Yeri girişinde seyyar büfenin fahiş fiyatları da Kars’a gelen misafirlerin şikâyetleri arasında bulunuyor. Öte yandan bazı kokartlı rehberlerin yetersiz bilgileri, bir an önce turu tamamlayıp gezilecek yerleri göstermeden Van’a ve Doğubayazıt’a yönlendirildikleri de gelen şikâyetler arasında dile getirildiği gibi ziyaretçilerin Harp Tarihi Müzesine götürüldüğü, Kars Müzesine götürülmedikleri de şikâyetler arasında bulunuyor. Yüne bazı turistlerin söylemlerine göre; ”Ne var Kars’ta, neye geliyorsunuz? Van’da daha fazlası var. Ekspres ise Kurtalan Ekspersi, Kale ise Van Kalesi, Kümbet ise Akdamar Adası ve kilisesi” v.b yönlendirmeler yapıldığını da ileri sürüyor.
FİYAT ETİKETLERİ KULLANILMIYOR
Ayrıca şehrimize gelen yerli ve yabancı ziyaretçiler ile bazı turizm işletmelerinin dile getirdikleri sorun ve şikâyetler ise şu şekilde sıralamak gerekirse; “Peynir satıcılarının kesinlikle fiyat etiketlerini matbu bir şekilde asmaları gerekir. Kars halkına fiyat ne ise yabancıya da aynı olduğu bu fiyat listesi ile gösterip turistlere güven vermesi gerekiyor. Tur rehberlerinin bölgeyi ve Kars’ı tüm yönleri ile iyi bilmeleri gerekiyor. Yerel kılavuzların bir an önce önlerinin açılması gerektiği gibi ilgili kurumlar tarafından tanınması gerekmektedir. Ayrıca deneticiler denetimleri sırasında Ani, Çıldır Gölü ve Kars’ta, Kale eteğinde turistleri bekletmekte ziyaretlerinin geciktirmektedirler. Öte yandan Erzurum’da rehberlikle ilgili hiçbir denetim yoktur ama Kars’ta durum başkadır. Çıldır ve Ani yolunda jandarma tarafından birden fazlar yapılan kimlik kontrolleri turisti bıktırmaktadır. Oysa hiçbir tur otobüsü yoldan kimseyi almaz. Zaten zamanla yarışan bu misafirlere bu uygulamalar vakit kayıp ettirilmektedir. Acaba Kars’ta terörümü var, bu kadar sıkı denetleniyor izlenimi yaratmaktadır. Tabyalar, mağaralar ve kaya resimleri, Malakan köyleri diğer tarihi yerler gibi yeni rotaların olması gerekiyor. Muş, Van, Diyarbakır, Iğdır, Afyon ve Bolu’dan kaz getirilmektedir ve lokantacılardan kazı nereden Kars dışından getirdikleri araştırılmalıdır. Aynı zamanda Kars dışı illerden bal getirildiği de bilinmektedir.
TURİZM EKSPRESİ, KARS’A HİZMET ETMİYOR
Turizm treni yapmaktansa mevcut eksprese vagon ilave edilmesi isteniyor. Turizm Ekspresi Kars’a hizmet etmiyor ve zarar veriyor. Şöyle ki 34 saat çok uzun bir zaman 3 saat Erzincan, 3 saat Erzurum gezisi anlamsız. Gece gel Erzurum -Kars gece git. Kars – Erzurum 11.30 gece Kars’tan ayrılmak zorundadır. Adı Turizm Ekspresi de peki sosyal medyaya yansıyan Doğu Ekspresi güzelliği nerede? Erzurum- Kars arası o güzelim kanyonları tünelleri gece gel gece git ve o eşsiz doğayı görmeden git. Ayrıca 600 TL öde. Saat 3’te gel 4 saat için otele 200 TL öde ardından da apar topar adeta yarışırcasına Ani, Çıldır ve Kars seferi yaptır. 170 km yol git gel. Bu koşuşturma ile gece 11.30’da Kars’ı terk et. 1000-2000 TL ye 2 gece, 3 gün 5 yıldızlı sanatçılı, otel ve uçak ve transferler dâhil, Kıbrıs gezisi. Kıyaslayın anlarsınız. Gelip dönen turistlere, turizm ekspresine bir daha biner misiniz? Diye sorunuz.
TÜRKİYE TOPRAKLARINDA ERMENİSTAN’A HOŞ GELDİNİZ!
GSM operatörlerinin baz istasyonları Ani’de turistleri adeta soymaktadır. Türk topraklarında “Ermenistan’a hoş geldiniz” mesajları ve uluslararası ücretlendirmeler turistlerin en çok şikâyet ettiği konulardan başında geliyor. Ve bu bizim baz istasyonlarından verilmektedir. Ermenistan’da Gümrü- Erivan eski karayolu yolu bu sınır boyuna paraleldir. 50 km gidiniz, ‘Türkiye’ye hoş geldiniz’ demedikleri gibi uluslararası ücretlendirme de yoktur.
ANİ ÖREN YERİ OLUMSUZLUKLARLA DOLU
Ani’de gezi yollarında 3-4 yerde yağmur yağdığında göllenen ve çamurlu birkaç yer var. Buraya 2-3 kamyon kum dökmek çok mu zor. Çoğu zaten yaşlı olan bu misafirler taşların üzerinden atlayarak gitmekteler. Kışın Kars Kalesine yaya olarak çıkmak mümkün değil. Yaşlılar hiç çıkamıyor. Küçük minibüs ve araç sahipleri ekstra ücret karşılığı dere yolundan araçla kaleye çıkarılmaktadırlar. Azda olsa turcu olmayan bazı servislerin tur yapamayacağı vurgusu önemlidir. Mesela, yabancı okul servislerinin öğrenci velilerini bir defada olsa gezdiremeyeceği söylenmekte bu şahıslar bunu devamlı yapmıyor. Velilerin isteği üzerine birkaç kere yapması suç sayılmakta veya başka köylerden talebeleri ve halkı getirmek suç sayılmakta neymiş “TÜRSAB “belgesi olacakmış.
TÜRSAB VE TÜREB KARS’I MESKEN TUTU
Ermenistan’dan gelen turistler için Türkçe rehber mecburiyeti şart koşulmasıdır. Onlar da bize Ermenice bilen rehber verin’ diyorlar. ”Biz Türkçe rehberi ne yapalım, güvenlikse güvenlik elemanı verin” 2 saat için Türkçe rehber ücreti 750 TL istenmektedir. Senede 75 – 80 bine ulaşan yabancı turist nerede? (istatiklere bakınız) bunu da ayrıca sormak ve araştırmak lazım. Gittikçe azalan bu gidişatın sebepleri ne? Kars’a ikide bir gelen TÜRSAB ve TÜREB Kars’ı mesken tutu. Bu iki kuruluş Kars turizmini baltalamaktadır. Yıllardır bu bölgeyi tanıtan yerel kılavuzları ve mahalli taşımacılar eskiden iyi idi de şimdi kokartı yok taşıma belgesi yok diye neden dışlanmaktadır. Kasım ayı içerisindeki yerli turist statiklerine bakınız bu etkenler turisti buradan soğuttu…” şeklinde sıralamak mümkün. KARS HAVADİS
