Cumhuriyet Halk Partisi (CHP) Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer Cumhurbaşkanınca açıklanan ekonomik reform paketinde çiftçilerin unutulduğunu söyledi.
Tarımın stratejik alan olarak öneminin Pandemi sürecinde, tüm dünyada daha çok farkına varıldığını ifade eden CHP’li vekil Gürer, “Ülkemizde tarımda yaşanan sorunların çözümüne yönelik olarak ne yazık ki çiftçi ve besicimize gereken destek verilmedi” dedi. Gürer, reform paketinde tarım ve gıda ilgili yer alan hususların da daha önce yapılan açıklamaların tekrarı olduğunu ifade etti.
ÇİFTÇİ DEVLETTEN ALACAKLI
“Tarımda eski hamam eski tas”
“Çiftçiler kredi borçlarının ertelenmesi ve faizlerinin silinmesini bekliyordu”
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer Çiftçilerin Cumhurbaşkanın açıklamasını dikkatle izlediğini ve tarım kredi kooperatifi ile bankalara olan kredi borçlarının uzun vadeye ötelenmesi, kredi borç faizlerinin silinmesi, yeni kredi için destek verilmesi yönünde oluşan beklentiler hususunda bir açıklama yapılmadığını söyledi. Gürer, “Tarım kesiminde çiftçi ve besici, girdi fiyatlarında yaşanan artış nedeniyle ciddi bunalımlar yaşamaktadır. Yem fiyatlarındaki artış hayvancılığı tehdit etmektedir. Karma ve kaba yemde ithal ürünlerin döviz kuruna bağlı artışı besicileri kara kara düşündürmektedir. Çiftçiler 7 ay önce 1800 TL olan üre gübresini 3100 TL’ye almak durumda kalmaktadır. Müjde adı altında verilen destek artışı, bu artışın 100 TL2lik kısmını karşılamakta ve çiftçi 1200 TL daha zamlı gübre almak zorundadır. Tohum, ilaç ve yeraltından çıkarılan sulama suyu için kullanılan elektriklerin yarattığı fatura artışları çiftçiyi borcunu ödeyemez duruma sürüklemiştir. 2006 yılında çıkarılan Tarım Kanunun 21. maddesine göre çiftçiye verilmesi gereken milli gelirin %1’i tutarındaki destek için çiftçi devletten 210 milyar alacaklıdır. Bunun yanında 2 milyon çiftçi borçlu durumdadır. Bankalara tarım kredi kooperatifine ve piyasaya çiftçi 180 milyar civarında borçludur. Bu borçların anaparası için yapılandırma, faizlerinin ise silinmesi konusunda Cumhurbaşkanından açıklama beklentisi ne yazık ki gerçekleşmemiştir” diye konuştu.
ESKİ HAMAM ESKİ TAS
Ömer Fethi Gürer Cumhurbaşkanın açıkladığı tarım ve gıda ile ilgili düzenlemelerin önceki ekonomik reform paketlerinde de yer aldığına dikkat çekti. Cumhurbaşkanının, “işlenmemiş gıda fiyatlarında aracılık maliyetlerinin düşürülmesine katkı sağlayacak Hal Yasası ile ilgili çalışmaları da hızla tamamlıyoruz” dediğini belirten Gürer, yıllardır konuşulan ve 2018 yılından bu yana çıkacağı söylenen hal yasasının hâlihazırda mecliste olmadığına işaret etti.
Gürer, Gıda ve Tarımsal Ürün Piyasaları İzleme ve Değerlendirme Komitesi, ülkemizde gıda ve tarım ürünleri piyasalarını yakından izlemek amacı doğrultusunda 9 Aralık 2014 tarihinde kurulmuştu, Komite’nin sekretaryası 27 Aralık 2016 tarihinde Merkez Bankasına devredilmişti. Bu komite yaş meyve ve sebzede lojistik süreçlerini iyileştirerek bu ürünlerdeki fire oranlarını azaltmak ve nihai tüketime sunulan ürün arzını arttırmak, lisanslı depoculuk sistemini geliştirerek uzun süre saklanabilen ve standardize edilebilen tarım ürünlerinin depolanmasına ve derin bir piyasada ticaretine imkân vermek, tedarik zincirinde pazarlamaya ilişkin fonksiyonların birçoğunun aracılar tarafından yerine getirilmesine bağlı olarak üretici birliklerin tedarik zincirindeki payının sınırlanmasının önüne geçmek için bir eylem planı hazırlamak, gıda ürünleri piyasalarına ait tedarik zincirinde karşılaşılan aksak rekabetin nihai tüketici fiyatlarını yukarı çekmemesi için yapılan denetimleri artırmak, tarım sektörüne yönelik finansal ürünleri çeşitlendirmek ve finansman koşullarını iyileştirmek için alınacak tedbirleri değerlendirmek şeklinde işlevlere sahip olacağı belirtilmişti. Cumhurbaşkanın açıkladığı ekonomik reform paketinde, 7 yıl sonra benzer ifadelerle fiyat istikrarı komitesi olarak yeniden kurulacağı açıklandı.
190 MİLYAR KAYIP
Ömer Fethi Gürer, “2014 yılında gündeme alındığı açıklanan gıda tarafında kayıp ve israfın azaltılması konusunu bu sefer benzer ifadelerle Cumhurbaşkanı, ‘Bu alanda harekete geçiyoruz. Tarlada ve hallerde kalan taze meyve ve sebzeleri piyasaya kazandıracak mekanizmalar geliştiriyoruz.’ diye duyurdu. Cumhurbaşkanın ifadesine göre Yıllık cirosu 500 milyar lira olan gıda sektöründe yaşanan israfı sadece yüzde 2 azaltsak 10 milyar liralık bir tasarruf elde etmiş olacağız ki bu durumda 19 yılda 190 milyar liralık bir kayıp bu bağlamda önlenememiş oluyor. Cumhurbaşkanı, ‘Uygulanan sözleşmeli tarım içinde tarımsal üretimde öngörülebilirliği artırmak ve fiyat dalgalanmalarının önüne geçmek için sözleşmeli tarım mekanizmaları geliştiriyoruz’ dedi. Sözleşmeli tarımda çiftçi özellikle geçen yıl domateste yaptığı anlaşmaya şirket ve firmalar uymayıp ürün çok olunca fiyatı düşürmek için farklı uygulamalara gittiler. Eğer bu alanda çiftçi lehine bir düzenlenme sağlanmaz ve benzer durumlar yaşanırsa sözleşmeli tarım da sorunlu hale gelir. Bu açıdan bu alanda oluşan boşluğa uygun düzenlemelere gidilmelidir. Tarlada ve hallerde kalan ürünler için geliştirilen Dijital Tarım Pazarı (DİTAP) bir yıldır uygulamada olmasına rağmen patates ve soğan gibi depoda kalan ürünler için bir çözüm olmadı. Patates ve soğanın Toprak Mahsulleri Ofisi tarafından alınması ve çürüme aşaması gelen ürünün de, üreticisinin de kurtarılması konusuna Cumhurbaşkanı hiç değinmedi. Oysa patates ve soğan işlenmiş ve dondurulmuş katma değerli ürüne dönüştürülse, çiftçinin ürettiği ürünün çürümesi de önlenmiş olur. Milyonlarca liralık zarar da doğmazdı. Cumhurbaşkanının ekonomik paketinde ne yazık ki Tarım ile uğraşan kesiminin beklentilerine yönelik açıklamaların yer almaması hayal kırıklığı yarattı. İktidarın tarımda yaşanan sorunları görmezden gelmesi gıdada ciddi sıkıntıların oluşmasına neden olacağı ne yazık ki öngörülemiyor. Çiftçi ve besici için ekonomik reform paketi ‘eski hamam eski tas’ ifadesi ile anlam bulan bir sonuç üretti.” dedi.
